دربارهی کرهی زمین مطالعه کردیم، از حیوانها و گیاهان حرف زدیم و دربارهی طبیعت کشورمان اطلاع کسب کردیم و دانشمان را بالا بردیم. با دوستان و خانوادههایمان دربارهی راههای کمک به محیط زیست بحث و گفتوگو کردیم و خلاصه هزار تا فکر و ایده از سرمان گذشت...
امروز هم مجموعهای ویژه از کارهای سفیران محیط زیست داریم. مسئول بخش سفیران محیط زیست هم تشویقمان میکند و میگوید: «بچهها گل کاشتید! اگرچه همهی مطالبی که فرستادید در یک یا دو شماره جا نمیشوند، ولی ما باز هم منتظر مطالب خوب و سبز شما هستیم!»
* * *
رقص یا مکالمهی زنبوری
تولید عسل، کار سختی است، برای همین زنبورهای عسل این کار را بهصورت گروهی انجام میدهند. اما موقع کار چهطور با هم ارتباط برقرار میکنند؟ زنبورها این کار را با
رقصیدن انجام میدهند. وقتی زنبوری مقدار زیادی شهد گل پیدا میکند، باید به زنبورهای دیگر اطلاع دهد. چون زنبورها توانایی حرف زدن ندارند، یابندهی شهد هنگام بازگشت به کندو، به شیوهی خاصی میرقصد. نوع و سرعت حرکت این زنبور به دیگر زنبورها میفهماند که گلها نزدیکند یا دور، به سمت خورشیدند یا در جهت مخالف آن!
اولین بار یک دانشمند آلمانی به نام پروفسور «فون ریش» رمز رقصیدن زنبورها را کشف کرد. او متوجه شد که رقص دایرهای شکل زنبورها نشاندهندهی این است که منبع غذا نزدیک کندو است و حرکت تکانی، نشاندهندهی دور بودن غذا از کندو است.
فاطمه کردبچه، 14 ساله
خبرنگار افتخاری هفتهنامهی دوچرخه از کرج
* * *
قارقار، منم کلاغ!
همهی ما تا بهحال هزاران بار کلاغ دیدهایم. اما اگر حقایق شگفتانگیزی دربارهی آنها بدانیم، دفعهی بعد که آنها را میبینیم بیشتر به آنها توجه میکنیم! یکی از شاخصترین ویژگی کلاغها این است که در هر زیستگاهی از مناطق سرد و یخزده گرفته تا کوهستانها، دشتها، مزارع، علفزارها و حتی شهرها میتوانند زندگی کنند. قدمت کلاغها روی کرهی زمین به دورهی سوم زمینشناسی یعنی حدود 17 میلیون سال قبل باز میگردد. زبان کلاغها خیلی پیچیده است. هر صدای قار قار آنها معنی متفاوتی دارد.
تحقیقات نشان داده که کلاغها حتی از شامپانزهها هم باهوشترند! مغز کلاغ نسبت به پرندههای دیگر بزرگتر و تکامل یافتهتر است. کلاغها میتوانند از چیزهای مختلفی که دور و برشان است، برای کارهایشان استفاده کنند. مثلاً برای شکاندن یک فندق یک سنگ کوچک برمیدارند یا آنها را زیر چرخ ماشینهای سواری هل میدهند!
شاید خیلی از ما از کلاغها خوشمان نیاید، اما واقعیت این است که نبود آنها در یک جا باعث از بین رفتن چرخهی حیات میشود تا جایی که میگویند اگر کلاغها جایی را ترک کنند، آنجا دیگر جای زندگی نیست! این بار که از کنار کلاغها رد شدید به صورت آنها دقت کنید، میتوانید دفعهی بعد همان کلاغ را از بین بقیهی کلاغها تشخیص دهید؟! اما کلاغها قادرند چهرهی شما را به خاطر بسپارند!
آتوسا درویشی، 12 ساله از کرج
تصویرگری: مهسا پدرام از اصفهان
* * *
پرندهی خجالتی
وقتی اسم کیوی میآید همه یاد میوهای میافتیم که شبیه جوجهی تیغی از سربازی برگشته است! ولی شاید کمتر کسی از ما بداند که پرندهای هم به این اسم وجود دارد.
کشور نیوزیلند پرندههای کم نظیری دارد که تقریباً فقط در این کشور پیدا میشوند. اما کیوی (Kiwi) از همه معروفتر است و بهعنوان نماد نیوزلند شناخته میشود. کیوی قادر به پرواز نیست و بالهای ضعیفی دارد. اما با وجود ظاهر بیدست و پایش، در هنگام دویدن از انسان پیشی میگیرد. او به اندازهی یک مرغ رشد میکند و جثهی مادهی آن بزرگتر از نر است. کیوی در بوتهها و علفزارهای نیوزلند زندگی میکند. کیوی به جای پر، موهای درشت و زبری دارد و بدنش برای حفاظت از این موها مادهای چرب تولید میکند، که بویی شبیه به قارچ دارد و باعث میشود طمعهی شکارچیان شود. این پرنده نوک درازی دارد که از آن برای خوردن حشرات و موادغذایی استفاده میکند. سوراخهای بینی کیوی در انتهای نوک بلند و باریک پایینی آن قرار دارد.
نکتهی جالب دربارهی این پرنده این است که آنها خجالتیاند و شبها از لانهی خود بیرون میآیند. خبر بد این که نسل کیویها به دلیل نابودی زیستگاه و تغییر عادات غذاییشان در حال انقراض است.
هانیه راعیعزآبادی، 14 ساله
خبرنگار افتخاری هفتهنامهی دوچرخه از دماوند
* * *
انرژی پاکی که نمیشناسیمش
گفته میشود احتمالاً حمام شیخ بهایی در اصفهان که بهگمان قدیمیها تنها با یک شمع کار میکرده، انرژی سوخت خود را از مردابی که پشت آن قرار داشته تأمین میکرده و پس از خشک شدن مرداب، حمام از کار افتاده است. بر فرض هم که چنین بوده، مگر مرداب چه چیزی دارد؟!
خیلی وقت است که استفاده از انرژیهای پاک، در صدر کارهای اجرایی لازم برای تولید انرژی در جهان قرار گرفته است. اما آیا انرژیهای پاک فقط به انرژی آب و باد و... محدود میشوند؟ زیست گاز یا بیوگاز به گازهایی گفته میشود که در اثر تخمیر و تجزیه و پوسیده شدن فضولات گیاهی و جانوری به دور از اکسیژن تولید میشوند. اجزای تشکیلدهندهی بیوگاز عبارتند از: متان، دیاکسیدکربن، سولفید هیدروژن و گوگرد و ازت. محصول جانبی و پسماندهی فرآیند تجزیهی این فضولات، کود مرغوبی است به نام «بیوماس» که در کشاورزی ارزش زیادی دارد. بیشتر بیوگاز را گاز متان تشکیل می دهد. از مزیتهای مهم متان نسبت به دیگر سوختها این است که هنگام سوختن، گاز سمی و خطرناک منو اکسید کربن تولید نمیکند. بنابراین، میتوان از آن بهعنوان سوختی ایمن و سالم در خانه استفاده کرد. گفته میشود حمام شیخبهایی هم با بیوگاز کار میکرده است!
بهناز برقگیر، 14 ساله
خبرنگار افتخاری هفتهنامهی دوچرخه از تهران